Waarom deze website?

      Waarom deze website?
Omdat ik al sinds 2013 en vanaf 2016 namens de werkgroep Trekdijk strijd tegen het onnodig opofferen van een stuk landbouwgrond aan de Trekdijk voor een bedrijventerrein.

Bovendien heb ik me zo verbaasd over de vaak bedenkelijke besluitvorming, dat ik besloot dit vast te leggen, zodat deze informatie voor iedereen toegankelijk is.

Waarom niet via Facebook?
De Facebook-pagina HOUD DE TREKDIJK GROEN heeft zeker een nuttige functie, maar vind ik als informatiebron minder geschikt.

Omdat ik ( bewust ) niet actief ben op Facebook, heb ik ervoor gekozen om op deze website het inmiddels omvangrijke Trekdijk-dossier up-to-date te houden.


De Trekdijk vanaf 2008 in het kort


Dure aankoop Trekdijk om Vlissingen te slim af te zijn?
Eind 2008, op het hoogtepunt van de financiële crisis, stond Middelburg er financieel al niet best voor. Toch werd de raad onder grote druk gezet om overhaast in te stemmen met een raadsvoorstel om met een "strategische" maar dure aankoop van de Trekdijk ruimte te bieden aan toekomstige traditionele bedrijvigheid. Het paste weliswaar niet in de Kwaliteitsatlas, maar als die zou worden herijkt, zou locatie Trekdijk daarin als bedrijventerrein kunnen worden opgenomen.
Ondanks de grote verontwaardiging en bezwaren uit Nieuw- en Sint Joosland, en de aankondiging dat we ons er op alle juridische manieren tegen zullen verzetten, moest de raad op 15 december meteen instemmen. Er was namelijk al overeenstemming met de eigenaar van de grond, mits deze uiterlijk de volgende dag zekerheid had.
Dit kwam niet alleen voor de inwoners van het door industrie en snelwegen al zo ingesloten Nieuw- en Sint Joosland onverwacht.
Ook de Provincie en Vlissingen werden onaangenaam verrast. De Provincie had kort ervoor de richtlijn "Vensters op Zeeland" vastgesteld, waarin het belang van het zicht op het landschap langs de A58 werd benadrukt. En Vlissingen was uiteraard niet gelukkig met een nieuw bedrijventerrein pal tegen hun gemeentegrens, terwijl ze aan die kant van de A58 nog volop ruimte en plannen had.
Is het een riskante miljoeneninvestering waard om te voorkomen dat een bedrijf zich niet in Middelburg, maar enkele kilometers verderop in de gemeente Vlissingen zou vestigen?

Ook voordelen voor Nieuwland?
De verantwoordelijk wethouder stelde het bestuur van de dorpsvereniging van Nieuw- en Sint Joosland gerust: Nieuwland zou hier juist van profiteren met honderden extra banen naast de deur. De gemeente past op haar bedrijventerreinen namelijk selectieve gronduitgifte toe. Alleen bedrijven die minimaal 25 banen per hectare opleveren kunnen grond kopen. Het ging bovendien om een traditioneel bedrijventerrein met weinig hinder wat mooi groen zou worden ingepast. Als de grond in handen van een projectontwikkelaar zou vallen, moest je dat maar afwachten. Dan was misschien vooral overlast te verwachten.
In 2017 zou echter duidelijk worden dat het college de Trekdijk juist "noodgedwongen" wilde bestemmen voor grote onaantrekkelijke logistieke bedrijven van een hoge milieucategorie, die juist weinig werkgelegenheid en veel verkeershinder zouden opleveren.

2009: Nieuwland versterkt juridische positie
De dorpsvereniging van Nieuw- en Sint Joosland heeft besloten haar statuten aan te passen om sterker te staan bij eventuele juridische procedures tegen de aanleg van het bedrijventerrein.

MBC gaarne bereid college te steunen?
Het lijkt erop dat bij herhaling de Middelburgse Bedrijvenclub ( MBC ) door het college is aangespoord om de noodzaak van de Trekdijk te bepleiten. Zoals eind 2008 toen op het hoogtepunt van de financiële crisis meerdere bedrijven werktijdverkorting aanvroegen, maar de MBC beweerde dat bedrijven schreeuwden om ruimte. En zelfs overduidelijk in 2013 toen, ondanks de fors opgelopen leegstand op Arnestein, zelfs tegen de gemaakte afspraken met Vlissingen in, het college tevergeefs probeerde de voorbereiding van een bestemmingsplanwijziging van de Trekdijk in gang te zetten. De MBC bleek gaarne bereid om op verzoek van het college te bevestigen dat ze nog steeds achter de ontwikkeling van de Trekdijk stond. De brief werd aan het begin van de raadsvergadering uitgereikt nadat de verantwoordelijke wethouder die dag nog bij het bestuur van de MBC was langs gegaan. Het was duidelijk een reactie op een eerdere brief van de Vlissingse Bedrijvenclub, die juist haar verbazing had uitgesproken over de voorgenomen bestemmingsplanwijziging.

2013: SGP weigert voorbereiding bestemmingsplan Trekdijk i.v.m. onmin met buurgemeenten
Nadat op 9 september de stemmen staakten, bleek in de raadsvergadering van 7 oktober 2013 ook de SPG-fractie het raadsvoorstel niet te willen steunen. Het verhaal wat ze van de wethouders van Vlissingen en Veere hoorden spoorde niet met dat van wethouder Aalberts. De wethouder diende eerst het ongenoegen met Vlissingen en Veere uit de wereld te helpen. Zoals verwacht lukte dat niet, waardoor het college de voorbereiding van de bestemmingsplanwijziging Trekdijk wijselijk niet meer in de resterende raadsperiode in stemming bracht.

2014: Na verkiezingen blijft LPM mede door Trekdijk-standpunt buiten de coalitie
Dat in 2013 de voorbereiding van de bestemmingsplanwijziging niet lukte, kwam omdat coalitiepartij LPM het college weigerde te steunen. Dit heeft er zeker toe bijgedragen dat na de verkiezingen van 2014, de LPM als grootste partij, door CDA, PvdA en VVD buiten de coalitie werd gehouden. De LPM werd ingeruild voor SGP en ChristenUnie. Een kostbare oplossing voor de toch al armlastige gemeente, want beide partijen claimden een fulltime wethouder.

2015: Door gewijzigde BBV-richtlijnen staakt coalitiepartij ChristenUnie steun voor groene Trekdijk
Wanneer als gevolg van aangescherpte BBV-richtlijnen de duur aangekochte Trekdijk voor de marktwaarde in de boeken moet, blijkt hoe Middelburg zich met de dure aankoop van de Trekdijk in de nesten heeft gewerkt. De ChristenUnie, die zich vanaf het begin altijd fel tegen het bedrijventerrein had verzet, blijkt nu hun standpunt om de Trekdijk groen te houden, los te laten. Niet omdat er behoefte is aan een nieuw bedrijventerrein, maar omdat bij afwaarderen van de Trekdijk door de aangescherpte BBV-richtlijnen, Middelburg "in de financiële afgrond" zou geraken. Overigens had de ChristenUnie minder moeite met de nog hogere afboeking van de Cleene Hooge.

2017: Trekdijk op bedenkelijke wijze in bedrijventerreinprogramma
Ondertussen was het Middelburg in 2017 gelukt na jarenlang geruzie met Vlissingen over de Trekdijk om, ondanks voldoende aanbod aan bedrijventerrein in de regio, 5 hectaren Trekdijk als complementair aanbod op te nemen in het bedrijventerreinprogramma.
Overigens kwam dit na een dubieuze markttoets Trekdijk van Ecorys en op bedenkelijke wijze met steun van GS en grote tegenzin van Vlissingen tot stand. Nog voor de afgesproken raadpleging van de raad in Vlissingen, had het college van GS het concept bedrijventerreinprogramma al vastgesteld.
Overigens had Nieuwland al middels de werkgroep Trekdijk furieus gereageerd toen het, zelfs voor een deel van de coalitie ongeloofwaardige, rapport van Ecorys uitkwam.
De 5 hectaren Trekdijk werd uitsluitend bestemd voor onaantrekkelijke grote logistieke bedrijven tot een hoge milieucategorie.
Heel toevallig bedrijven, die Vlissingen niet wilde of kon faciliteren. Maar het college weigerde de raad zelfs onder geheimhouding te informeren om welke bedrijven het ging.

PvdA in moeilijk parket; wil met motie van 3 juli 2017 geen besluit voor de verkiezingen
Dat het college, buiten de raad om, afspraken had gemaakt over een heel andere categorie bedrijven met nauwelijks werkgelegenheid, had de PvdA nooit gewild. Tot ergernis van de andere coalitiepartijen dienden ze 3 juli 2017 samen met de oppositie een motie in, om ruim de tijd te nemen ( tot januari 2018 ) om andere invullingen en andere locaties te onderzoeken en deze pas na relevant overleg met de buurgemeenten en provincie aan de raad voor te leggen. Door aannemen van deze motie zou een besluit over de Trekdijk worden uitgesteld tot na de verkiezingen van 2018. Overigens werd deze motie ook gesteund door CDA-raadslid Jan Zwemer, die zich niet kon verenigen met het partijstandpunt en zich daarom gedwongen zag zich terug te trekken voor de raadsverkiezingen van 2018. Het college van Vlissingen kon daardoor naast het massaal afwijzen van de Trekdijk door de eigen raad ook het aannemen van deze motie in Middelburg als argument gebruiken om geen instemming te verlenen met de Trekdijk in het bedrijventerreinprogramma.

Waarom weigert college motie uit te voeren?
Het college weigerde de motie van 3 juli 2017 uit te voeren, met name de opdracht om te overleggen met de buurgemeenten en provincie. Hoewel de reactie per memo pas op 18 juli naar buiten kwam, zou deze al op 6 juli zijn opgesteld. Dus voordat ook maar enig overleg met de buurgemeenten en provincie had kunnen plaatsvinden. Volgens het college was gebleken dat alle alternatieve invullingen niet haalbaar waren en andere locaties dan de Trekdijk waren al eerder onderzocht. De haastige weigering van het college had ongetwijfeld te maken met het feit dat de accountant al meteen was geïnformeerd over het ( bedenkelijke ) akkoord met de Trekdijk, waardoor afwaarderen van de Trekdijk op de valreep werd voorkomen.
Overigens zou in april 2019 deze op 6 juli 2017 gedateerde memo alsnog nog tot een motie van afkeuring van het college leiden.

College weigert zich in te zetten om 8,8 hectare ongebruikte bedrijfsruimte te benutten
De gemeente zou zich er juist voor moeten inzetten om alle ruimte op Arnestein te benutten voordat agrarische grond wordt opgeofferd voor een nieuw bedrijventerrein. Het is overduidelijk dat het college er alles aan gelegen is om, geheel onnodig, de Trekdijk tot bedrijventerrein te bestemmen. Alleen om afwaarderen van de duur aangekochte Trekdijk-gronden te voorkomen.

PvdA akkoord mits minimaal 25 werknemers per hectare en alsnog milieucategorie 4.1
Vlak voor de verkiezingen besloot de coalitie, dus ook de gehele PvdA-fractie, onder grote druk van het college met uitzondering van de dissidente CDA-er om in te stemmen met de exploitatieopzet Trekdijk. Om het gezicht enigszins te redden had de PvdA samen met de ChristenUnie een amendement ingediend om o.a.
- In het bestemmingsplan een werkgelegenheidsnorm van minimaal 25 werknemers per ha op te nemen.
- Geen bedrijven in milieucategorie 4.1 of hoger toe te staan.
Maar onder druk van het college werd dit laatste gewijzigd in "geen bedrijven hoger dan milieucategorie 4.1".
Ondanks de manier waarop naar een positief exploitatieresultaat was gerekend, was Middelburg voorlopig gered. Hoewel slechts 5 hectaren Trekdijk als bedrijventerrein was "afgesproken", was volgens de verantwoordelijk wethouder met het vaststellen van de exploitatieopzet afwaarderen van de Trekdijk niet meer aan de orde. Voor ons is het een raadsel waarom de gemeentelijke accountant met zo'n rooskleurige exploitatieopzet in zou stemmen. Binnen 10 jaar zou vrijwel alle 18 hectare Trekdijk zijn uitgegeven. ( Meer zie onze Analyse exploitatieopzet Trekdijk ).

"Misleidend raadsvoorstel: De verwachte opbrengsten zijn hoger dan de verwachte kosten".
Hoe misleidend het raadsvoorstel exploitatieopzet Trekdijk was, bleek pas nadat we tijdens het participatieproces tegen de zin van het college gedeeltelijk inzicht kregen in de geheime bijlage. Je kunt je zelfs afvragen of het niet dermate misleidend was, dat eigenlijk de democratische besluitvorming in ernstige mate is gehinderd.

2018: PvdA verliest in de verkiezingen voor 2e keer op rij. LPM bedingt als grote winnaar een participatieproces
Nadat de PvdA voor de tweede keer op rij een verkiezingsnederlaag leed, kwam de LPM in plaats van PvdA en ChristenUnie in de coalitie. De LPM zag kans in het coalitieakkoord op te nemen dat betrokkenen via participatie in de gelegenheid werden gesteld om met ideeën voor een hoogwaardige invulling van de Trekdijk te komen. Er zou zelfs worden teruggekeerd naar een nieuw startpunt, waarbij met het oog op het woon- en leefgenot van omwonenden wellicht ook financiële ruimte zou kunnen worden ingezet.
Omdat de PvdA niet verwachtte dat de participatie wat op zou leveren, werd de LPM door de PvdA al bij voorbaat van kiezersbedrog over de Trekdijk beschuldigd. De PvdA besefte blijkbaar als geen ander dat de andere partijen van de coalitie ( CDA, VVD en SGP ) helemaal geen participatie wilden, maar het oude plan wilden doordrukken.

Waarom de SP waarschijnlijk een restzetel aan het CDA verloor
Jan Zwemer, een prominent CDA-raadslid uit Nieuwland moest zich, kennelijk onder druk van de lokale partijtop, kort voor de verkiezingen van de CDA-kandidatenlijst terugtrekken. De belangrijkste reden was zijn afwijkende Trekdijk-standpunt.
Daarentegen kwam 8 dagen voor de verkiezingen wethouder Aalberts naar Nieuwland om een nieuwe ouderensoos te openen.
Enkele dagen na de verkiezingen maakt Jan Zwemer bekend dat hij overstapt naar de SP. Heel netjes van Jan dat hij dit pas na de verkiezingen bekend maakte, maar wel nadelig voor de SP. Door de verdeling van de restzetels volgens "het systeem van de grootste gemiddelden" worden kleine partijen toch al benadeeld. Maar door het charmeoffensief van wethouder Aalberts vlak voor de verkiezingen en het pas daarna bekend maken dat Jan Zwemer overstapt naar de SP heeft de laatste partij stemmen in Nieuwland misgelopen. En zo goed als zeker de restzetel, die nu bij het CDA terecht kwam. Achteraf bleek dat de SP maar 9 stemmen meer ten koste van het CDA had moeten halen. Pech voor Nieuwland, want dan hadden de politieke verhoudingen toch wat gunstiger uitgepakt.

Najaar 2018: Start moeizaam participatietraject Trekdijk
Om uitvoering te geven aan de afspraken van het coalitieakkoord, genaamd Werkprogramma 2018-2022, start het participatietraject Trekdijk. Zie een overzicht met een aantal relevante documenten.
Al snel wordt duidelijk dat de geboden speelruimte heel beperkt is. Bovendien blijken raadsleden en wethouders van coalitiepartijen CDA, VVD en SGP niet bereid om informatie over de eerder vastgestelde exploitatieopzet Trekdijk te verstrekken, terwijl dat de belangrijkse referentie is voor de te onderzoeken alternatieven. Pas na een door coalitiepartij LPM gesteunde motie wordt gedeeltelijk inzage verstrekt.

April 2019: Motie van afkeuring college
Het vorige college, waar ook een PvdA-wethouder deel van uit maakte, had in de vorige raadsperiode als reactie op de motie van 3 juli 2017 laten weten dat alle alternatieve invullingen voor de Trekdijk al waren onderzocht.
Dat nu toch via participatie een onderzoek naar alternatieve invullingen mogelijk werd, was voor PvdA en ChristenUnie aanleiding om tegen deze tegenstrijdigheid samen met de andere oppositiepartijen een motie van afkeuring tegen het college in te dienen. Uit de reactie hierop van het college blijkt dat de pas aangestelde LPM-wethouder hiervoor zelfs het boetekleed moest aantrekken. Ze had dat in een memo van 7 maart anders moeten formuleren. Uiteraard kon en wilde de LPM-fractie deze motie dan ook niet steunen en daarmee hun eigen wethouder afvallen.

November 2019: Raad kiest voor adviesscenario 4 van college
Zoals was te verwachten, leverde het participatieproces, gezien de tegengestelde belangen, geen gezamenlijk advies op. De raad kon kiezen uit 7 scenario's, waaronder scenario 1 van de werkgroep en een adviesscenario 4 van het college. Op 14 november kiest een raadsmeerderheid voor dit scenario. Een amendement van D66 om de financiële uitwerking van de scenario’s 1 ( werkgroep ) en 4 ( adviesscenario van college ) onafhankelijk te laten toetsen, haalde geen meerderheid. Jammer want door het bijkomende uitstel had zeer waarschijnlijk ook het aankomende STEC-rapport naar vraag aan aanbod van bedrijventerreinen in Zeeland bij de verdere besluitvorming kunnen worden betrokken.

Het participatieproces bleek achteraf een fopspeen
Inmiddels is ons duidelijk dat, ondanks het tijdrovende participatieproces Trekdijk, een meerderheid van het college vooraf al had besloten dat de Trekdijk hoe dan ook een logistiek bedrijventerrein moest worden. Bepaald geen hoogwaardige alternatieve invulling en van een nieuw startpunt was zeker geen sprake. Wel loodsen, containers, vrachtauto's en een nog gevaarlijker Weizichtweg. Wijselijk was door het college in de raadsstukken m.b.t. het adviesscenario de logistieke invulling verzwegen.

Februari 2020: STEC-rapport openbaar en Marinierskazerne Vlissingen gaat niet door
Twee belangrijke zaken, die van invloed kunnen zijn voor de toekomst van de Trekdijk. Het STEC-rapport zegt dat bedrijventerrein Souburg zich goed leent voor logistieke bedrijven. In het rapport wordt niets over de Trekdijk gezegd. Maar volgens wethouder Aalberts zou het rapport juist aantonen dat er 5 hectare Trekdijk nodig is voor logistieke bedrijvigheid. Ondanks dat inmiddels duidelijk is dat er vele 10-tallen hectare grond in Vlissingen beschikbaar komt, die zich juist prima leent voor logistieke bedrijven. Wethouder Aalberts laat onmiddellijk weten dat de Marinierskazerne geen alternatief vormt voor de Trekdijk.

April/juni 2020: Tweede motie van afkeuring college; moet opnieuw een CDA-raadslid om Trekdijk opstappen?
Nadat door een adviesbureau het participatietraject Trekdijk is geëvalueerd, wordt een geamendeerd raadsvoorstel aangenomen om de inwoners te betrekken bij een vervolgparticipatie.
Vervolgens blijkt het college tot ieders verassing aan een beoogde procesbegeleider en een landschapsarchitect opdracht hebben gegeven om de vervolgparticipatie te begeleiden volgens een met hen besproken voorstel. In dit voorstel zou het bedrijventerrein groter worden door af te zien van het zonnepark en van de beoogde groenzone tussen het bedrijventerrein en het dorp.
Deze merkwaardige gang van zaken leidt opnieuw tot een motie van afkeuring van het college in het zo gevoelige Trekdijk-dossier.

Nadat eerder raadslid Jan Zwemer bij het CDA kon vertrekken, o.a. door zijn afwijkend Trekdijk-standpunt, gebeurt zoiets opnieuw met Hilde Onderdijk. Het was ons bekend dat Hilde, juist ook door haar juridische kennis, grote moeite had met het CDA-standpunt over de Trekdijk. Zie artikel in de PZC.

November 2021: College negeert eis provincie en laat toch bestemmingsplan Trekdijk vaststellen
Ondanks dat de provincie bij herhaling heeft laten weten "dat, voordat het bestemmingsplan Trekdijk wordt vastgesteld, in de drie Walcherse gemeenten besluitvorming heeft plaatsgevonden over het nieuwe bedrijventerreinprogramma, waar Trekdijk onderdeel van uitmaakt", heeft het college ondanks kritische vragen de raad opnieuw misleid door geheel onterecht te verzekeren dat vaststelling wel mogelijk was op basis van het oude programma. Blijkbaar wil het college hiermee de nieuwe raad na de verkiezingen van maart 2022 met een voldongen feit opzadelen.

Januari 2022: Provincie gaat in beroep bij Raad van State tegen het vastgestelde bestemmingsplan
Omdat niet aan de eis is voldaan dat er besluitvorming heeft plaatsgevonden over het nieuwe bedrijventerreinprogramma, is het bestemmingsplan niet in overeenstemming met de provinciale Omgevingsverordening. Omdat dit een schending inhoudt van het provinciaal belang heeft de provincie beroep aangetekend.

1 april 2022: Verzoek aan de raad om het besluit over het bestemmingsplan Trekdijk terug te draaien.
Gezien het voorgaande wordt namens ons de raad verzocht om het besluit over het bestemmingsplan terug te draaien. De brief leidt tot vragen van SP en D66. De demissionaire CDA-wethouder weigert toe te geven dat hij de raad heeft misleid. Het beroep van de Provincie was puur pro-forma, om druk uit te oefenen op de 3 gemeenten om het nieuwe bedrijventerreinprogramma snel af te ronden. Dat dit niet lukte had alleen te maken met een verschil van mening tussen Vlissingen en de provincie over de status van Baskenburgs en niets met de Trekdijk. De wethouder vertrouwde erop dat er voor eind 2021 een akkoord zou zijn en de provincie het beroep zou intrekken.

3 februari 2023: Behandeling beroepszaak tegen het vastgestelde bestemmingsplan bij de Raad van State.
De uitspraak wordt niet voor medio april verwacht. Meer informatie over het verloop van de beroepszaak.

5 april 2023:
RAAD VAN STATE: PLAN BEDRIJVENTERREIN TREKDIJK KLOPT NIET; HET PLAN WORDT COMPLEET AFGEWEZEN

Klik hier voor de volledige uitspraak. Zie ook het artikel op de website van de PZC.

Iets voor Rekenkamer en/of zwartboek?
Voor de Rekenkamer spelen de volgende criteria een rol bij de onderwerpselectie:
  • Maatschappelijke relevantie;
  • Het onderwerp dient een (potentieel) leereffect te hebben;
  • Financieel, organisatorisch of bestuurlijk belang;
  • Twijfel over de kwaliteit van de informatievoorziening aan de Raad;
  • Twijfel over de doeltreffendheid, de doelmatigheid en/of de rechtmatigheid;
  • Het onderzoek dient een toegevoegde waarde te hebben.
Het dossier Trekdijk lijkt dus een schoolvoorbeeld voor de Rekenkamer.
Sowieso lijkt het dossier Trekdijk een zwartboek waard. Eigenlijk is deze website daar al een aanzet toe.

Update mei 2023

Hans van Hal, beheerder van deze website
Lid van de werkgroep Trekdijk


Reageren kan via: